Kontekst

Vlasništvo medija u Crnoj Gori odražava burni prelazak zemlje ka demokratiji nakon kolapsa komunističkog režima početkom devedesetih godina.

Od ranih devedesetih do avgusta 2020. godine, Crnom Gorom je dominirala vladajuća politička partija - Demokratska partija socijalista i njen bivši lider Milo Đukanović. Tokom te tri decenije, glavna podjela među medijima bila je između onih koji podržavaju vladu, podržavajući DPS, i onih koji su bili kritični, koji su bili njeni glavni protivnici. Od promjene vlasti 2020. godine, stalne političke krize i nekoliko održanih izbora do danas, mnogo je teže odrediti političku pripadnost različitih medija i njihove veze sa političkim akterima.

Produžen i teški prelazak ka demokratiji - definisan visokim nivoima korupcije, organizovanog kriminala i nedostatkom vladavine prava, stvorio je medijsko tržište koje na prvi pogled djeluje raznovrsno, ali iza kulisa suočava se sa značajnim izazovima. Evropska komisija napominje da medijsko okruženje ostaje visoko politički polarizovano, sa neujednačenom primjenom Kodeksa novinarske etike i profesionalnih standarda, te da je potrebno uspostaviti vjerodostojne i efikasne mehanizme samoregulacije kako bi se ojačao medijski integritet i profesionalnost.

Pored snažnog razvoja digitalnih medija posljednjih godina, televizijske stanice i dalje su najviše konzumiran medij u Crnoj Gori, praćene društvenim mrežama, portalima, radio stanicama i štampanim medijima. Najviši nivo povjerenja javnosti prema istraživanjima javnog mnjenja leži u komercijalnim medijima u Crnoj Gori.

Istorija

Početak novinarstva u Crnoj Gori smatra se 23. januarom 1871. godine kada je objavljen prvi primjerak lista za pismenost i politiku pod nazivom "Crnogorac". Njegova distribucija bila je zabranjena u susjednim teritorijama koje su bile pod kontrolom Austrije i Turske 1893. godine. Od aprila te godine počeo je izlaziti list "Glas Crnogoraca", a od 1895. postao je zvanični dio crnogorske vlade, objavljivan u Staroj Kraljevskoj Prestonici Cetinju do 1915. godine, kada je štampanje premješteno

Više

Društvo

Prema popisu stanovništva iz 2011. godine, Crna Gora ima 620.029 stanovnika. Novi popis stanovništva zakazan je za kraj novembra 2023. godine. Službeni jezik je crnogorski, dok se u službenoj upotrebi nalaze i srpski, bosanski, hrvatski i albanski jezik. Prema podacima popisa iz 2011. godine, najviše stanovnika govori srpski jezik 42,88%, zatim crnogorski 36,97%, slijedi bosanski sa 5,33% i albanski sa 5,27% stanovništva. Crnogorski, srpski, bosanski i hrvatski su vrlo slični jezici.

Više

Politika i mediji

Crna Gora je parlamentarna demokratija u kojoj se vlast deli na izvršnu (Vladu), zakonodavnu (Parlament) i sudsku. Crna Gora takođe bira predsednika države na izborima, iako je njegova moć, prema Ustavu, prilično skromna. Trenutni Ustav Crne Gore, koji je na snazi, usvojen je 22. oktobra 2007. godine.
Crna Gora je zvanično proglasila nezavisnost 2006. godine, a prvi parlamentarni izbori u nezavisnoj Crnoj Gori održani su iste godine. Do sada je

Više

Medijsko tržište

Dok se i dalje bori sa posljedicama pandemije Koronavirusa, crnogorsko medijsko tržište se suočava sa starim izazovima. Rast u 2022. godini doveo je do snažnog porasta od 6.4%, a Međunarodni monetarni fond (MMF) prognozira dalji rast od 4.5% za Crnu Goru u 2023. Inflacija je dostigla nove visine, ali njen uticaj na troškove života djelimično je neutralisan povećanjem stvarnih raspoloživih prihoda. Od juna 2019. do juna 2023, inflacija je iznosila 25%

Više

Konzumacija medijskog sadržaja

Crna Gora ima veoma raznolik medijski pejzaž, i za zemlju sa malo više od 600 hiljada stanovnika, postoji veliki broj različitih medijskih izvora. Prema podacima iz Crnogorskog medijskog plana 2023 - 2027, Crna Gora ima 182 registrovana i aktivna medija, dok se procjenjuje da je broj znatno veći, jer portalima nije obavezno upisivanje u registar medija, pa Samim tim nije moguće precizno identifikovati

Više

Tehnologija

Prema zvaničnim podacima, Crna Gora ima 201 hiljadu naloga za pristup širokopojasnom internetu. Od tog broja, više od 48% pristupa putem optike, dok 26,8% koristi sistem distribucije preko kabla.Sa druge strane, podaci pokazuju da je u istom mjesecu, Crna Gora imala 1,44 miliona naloga, što odgovara 233% penetracije. Od tog broja, 547 hiljada naloga registrovano je kod M-tela, podružnice srpskog državnog Telekoma,

Više

Pravni okvir

Pravni okvir Crne Gore koji definiše medije sastoji se od tri osnovna zakona - Zakon o medijima, Zakon o elektronskim medijima i Zakon o Nacionalnom javnom emiteru RTCG. Poslednje promene u pravnom okviru dogodile su se u julu 2020. godine kada su usvojeni novi zakoni o medijima i javnom emiteru, kao i izmjene Zakona o elektronskim medijima. Međutim, nakon promjene vladajuće većine u avgustu 2020. godine, medijska zajednica

Više